Η ΑΕΚ και το Άλσος, 2

Ο σεισμός του 1999 είχε προκαλέσει καταστροφές  αλλά και ζημιές σε πολλά οικοδομήματα σε όλη την Αττική. Η Νέα Φιλαδέλφεια ήταν από τις περιοχές που είχαν πληγεί σοβαρά. Ένα από τα οικοδομήματα που είχε υποστεί φθορές ήταν και το γήπεδο της ΑΕΚ. Οι ζημιές ήταν επισκευάσιμες, σύμφωνα με τεχνική έκθεση, αλλά από τότε ξεκίνησε η τμηματική χρήση του γηπέδου, έτσι ώστε να δημιουργηθεί το κατάλληλο «κλίμα» που θα οδηγούσε στη δημιουργία νέου γηπέδου ευρωπαϊκών προδιαγραφών.

Το σχέδιο του γηπέδου, που θα αντικαθιστούσε το «Νίκος Γκούμας», κατατίθεται από την πλευρά της ΑΕΚ και τελικά ψηφίζεται μέσω του νόμου 3044/2002. Εγείρει όμως σοβαρές αντιδράσεις τόσο από την πλευρά των κατοίκων, οι οποίοι συγκροτούν την «Κίνηση Ποιότητας Ζωής Νέας Φιλαδέλφειας», όσο και από την πλευρά του Δήμου. Έτσι λοιπόν ακολουθεί μια σειρά από ενέργειες νομικού και δικαστικού χαρακτήρα.

Η πρώτη προσφυγή εκ μέρους 76 κατοίκων της Νέας Φιλαδέλφειας γίνεται τον Απρίλιο του 2003 προς το Διοικητικό Εφετείο Αθηνών, με βασικό αίτημα την αναστολή της άδειας κατεδάφισης του γηπέδου. Η απόφαση του Εφετείου (157/2003) είναι απορριπτική, με την αιτιολόγηση ότι δεν μπορεί να απαγορευθεί η κατεδάφιση, διότι «ούτε επιβαρύνει το περιβάλλον αλλά αντιθέτως συμβάλλει στην αναβάθμιση αυτού με τη δημιουργία ελεύθερου χώρου». Έτσι το Ερασιτεχνικό Σωματείο της ΑΕΚ, με πρόεδρο τότε τον Ι. Γρανίτσα προχωρούν στην κατεδάφιση του γηπέδου το 2003.

Η δεύτερη προσφυγή γίνεται προς το ΣτΕ από 131 κατοίκους, οι οποίοι προέρχονται από τους κόλπους της «Κίνησης Ποιότητας Ζωής Νέας Φιλαδέλφειας». Ανάλογη προσφυγή γίνεται και από το Δήμο, με Δήμαρχο τότε το Νίκο Αδαμόπουλο. Η προσφυγή γίνεται κατά της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων που έχει κατατεθεί από την πλευρά της ΑΕΚ. Βέβαια, πρέπει εδώ να διασαφηνιστεί ότι οι πολίτες εν γένει δεν μπορούν να προσφύγουν εναντίον ενός νόμου ευθέως. Μπορούν να στραφούν μόνο εναντίον της διοικητικής πράξης που τον εφαρμόζει, στην προκειμένη περίπτωση κατά της περιβαλλοντικής μελέτης.

Ειδικότερα οι προσφεύγοντες υποστηρίζουν πως είναι αντισυνταγματική η έγκριση των περιβαλλοντικών όρων για το έργο. Επικαλούνται παραβίαση του άρθρου 24 του Συντάγματος, καθώς: 1) επήλθε τροποποίηση του σχεδίου πόλης με την επέκταση της υπάρχουσας αθλητικής εγκατάστασης, 2) επιτρέπεται δόμηση «ουσιωδώς μεγαλύτερη» από την υφιστάμενη, 3) επετράπησαν νέες χρήσεις γης με εμπορικό χαρακτήρα και 4) η επέκταση των εγκαταστάσεων θα γίνει σε δασική έκταση.

Η Επιτροπή Αναστολών του ΣτΕ εκδικάζει την υπόθεση και εκδίδει απόφαση η οποία σταματά τις εργασίες. Ακολούθως η υπόθεση παραπέμπεται  στο 5ο Τμήμα του Συμβουλίου της Επικρατείας, το οποίο ασχολείται αποκλειστικά με περιβαλλοντικά ζητήματα, και το οποίο δικαιώνει τους ενάγοντες, κρίνοντας ότι η σοβαρότητα του ζητήματος είναι τέτοια που πρέπει να παραπεμφθεί στην Ολομέλεια.

Το ζήτημα τελικώς κρίνεται από την Ολομέλεια του ΣτΕ. Οι εκπρόσωποι της ΑΕΚ όμως παρεμβαίνουν στην Ολομέλεια ζητώντας αναβολή στη λήψη της απόφασης, λόγω της επικείμενης ψήφισης νέου νόμου με αναπροσαρμοσμένα δεδομένα. Η εκδίκαση της υπόθεσης γίνεται κανονικά και δίνεται προθεσμία στους δικηγόρους να υποβάλλουν υπομνήματα. Λίγο πριν την ψήφιση του νέου νομοσχεδίου, γίνεται ένα συλλαλητήριο από τους οπαδούς της ΑΕΚ και σκορπίζονται φέιγ βολάν, τα οποία αναγράφουν τα ονόματα, τα τηλέφωνα και τις διευθύνσεις των κατοίκων που έχουν προσφύγει στο ΣτΕ. Κάποιοι από αυτούς δέχονται τηλεφωνικά απειλές, χωρίς να σημειωθεί κάποιο επεισόδιο, εξ όσων είναι γνωστά. Αυτό αρκεί, όμως, για να τρομοκρατηθούν κάποιοι και να αποσύρουν τις υπογραφές τους. Ωστόσο, η απόφαση του ΣτΕ, το οποίο δεν έχει αποδεχτεί την αίτηση αναβολής, δικαιώνει τους κατοίκους.

Με την τροπολογία που εντάσσεται στον Ν. 3207/2003 για το Πολυλειτουργικό Κέντρο που σχεδιάζεται να οικοδομηθεί στη θέση του γηπέδου της ΑΕΚ, επέρχονται οι εξής τροποποιήσεις στο Αρθρο 19 του Ν. 3044/2002 :

1. Το ανώτατο ύψος μεταλλικών στεγάστρων μειώνεται από 35 μ. σε 30 μ. Τα άλλα ύψη (κτιρίου 27 μ., πυλώνων 40 μ. κλπ) μένουν ως έχουν.
2. Ο συντελεστής δόμησης παραμένει 2. Απλώς διευκρινίζεται ότι πάνω από το έδαφος θα υλοποιηθεί συντελεστής 1,40, ενώ ο υπόλοιπος θα υλοποιηθεί σε υπόγειους χώρους.
3. Οι εξωαθλητικές χρήσεις θα έχουν επιφάνεια 20.000 τμ και επομένως θα αντιπροσωπεύουν το 33.5% του συντελεστή. Να σημειωθεί ότι, αρχικά, προβλέπονταν 24.000 τμ και είχαν μειωθεί σε 22.000 τμ κατά την υπογραφή της άδειας κατεδάφισης από την Υπουργό ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε.

Επιπλέον, δίνονται από το νόμο και όχι από τις αρμόδιες υπηρεσίες, η οικοδομική άδεια, η άδεια κοπής 55 δένδρων και οποιαδήποτε άλλη άδεια απαιτείται από την ισχύουσα νομοθεσία. Όλες οι απαιτούμενες μελέτες πρέπει να υποβληθούν στην ΔΟΚΚ του Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε., μέσα σε 10 ημέρες από την δημοσίευση του Νόμου και από την ίδια υπηρεσία θα εκδοθούν οι βεβαιώσεις για την σύνδεση των εγκαταστάσεων με τα δίκτυα κοινής ωφέλειας.

Παράλληλα, καταργούνται οι κοινές υπουργικές αποφάσεις, με τις οποίες εγκρίνονταν περιβαλλοντικοί όροι και οι όροι αυτοί δίδονται από το νόμο. Εάν συγκριθούν οι όροι αυτοί με τους αρχικούς, παρατηρούνται οι εξής διαφορές:

1. Έχουν προστεθεί οι υποχρεώσεις:

– Εκπόνησης μελέτης συντήρησης της φυτείας του συνολικού άλσους και της δασοπονικής παρακολούθησής του, σε συνεργασία με το Υπουργείο Γεωργίας και το Δήμο Νέας Φιλαδέλφειας.

– Κάλυψης των δαπανών για δενδροφύτευση 50 στρεμμάτων στο Δήμο Νέας Φιλαδέλφειας ή σε όμορους Δήμους.

– Διάθεσης 50 θέσεων στάθμευσης στους κατοίκους των οικοδομικών τετραγώνων της οδού Καππαδοκίας.

– Σύνταξης κυκλοφοριακής μελέτης της περιοχής του παραδοσιακού οικισμού.

2. Αντίθετα δεν έχουν περιληφθεί οι εξής υποχρεώσεις που ίσχυαν προηγουμένως:

– Έγγραφης ειδοποίησης της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας 15 τουλάχιστον μέρες πριν την έναρξη των εκσκαφών, παρά το γεγονός ότι διατηρείται η εποπτεία της.

– Μείωσης των εξωαθλητικών χρήσεων όσο γίνεται περισσότερο, χωρίς να διακυβεύεται η δυνατότητα αυτοχρηματοδότησης του έργου.

– Εξέτασης της δυνατότητας καθιέρωσης γραμμών mini bus «σταθμού ΗΣΑΠ Περισσός-Σταδίου ΑΕΚ-σταθμού Α. Πατησίων» και  «σταθμού ΗΣΑΠ Πευκάκια-Σταδίου ΑΕΚ-οδού Αχαρνών».

– Εξασφάλισης εγκρίσεων από αρμόδιες αρχές (π.χ. Πυροσβεστική, Αστυνομία κλπ) για την έγκαιρη και ασφαλή εκκένωση των υπόγειων χώρων συνάθροισης κοινού (γήπεδο μπάσκετ κλπ).

– Απόδοσης της πρασιάς σε κοινή χρήση (απουσία περίφραξης).

Έτσι λοιπόν στη συγκεκριμένη περίπτωση οι ιθύνοντες, όπως προαναφέρθηκε, έχουν φροντίσει μέσω του νόμου 3207/2003 να εκδίδονται και όλες οι απαραίτητες άδειες. Με αυτόν τον τρόπο δε θα μπορούσε να προσβληθεί η διαδικασία, αφού δε θα μπορούσε να προσβληθεί ο νόμος. Στο μεταξύ οι κάτοικοι λίγο πριν την ψήφιση του νόμου βρίσκονται στη Βουλή και προσπαθούν να ενημερώσουν τους Βουλευτές για το θέμα, αφήνοντας ενημερωτικά σημειώματα στη θυρίδα του καθενός ξεχωριστά. Είναι βέβαια πολύ σημαντικό να αναφερθεί ότι εκείνη η περίοδος ήταν προεκλογική, με αποτέλεσμα οι υποψήφιοι Βουλευτές να μη θέλουν να στοχοποιηθούν και να χάσουν ψήφους.

Τελικά ο νόμος ψηφίζεται. Η αντίδραση των κατοίκων είναι και πάλι άμεση. Ο δικηγόρος που τους εκπροσωπεί καταθέτει υπόμνημα, στο πλαίσιο της διαδικασίας της κρίσης του 1ου νόμου (3044/2002) στο οποίο αναφέρει ότι ενώ ακόμα ο 1ος νόμος είναι υπό κρίση ψηφίζεται ο 2ος (3207/2003), που θα τον αντικαθιστούσε, και ότι με αυτόν τον τρόπο «παρεμβαίνει η Νομοθετική εξουσία στο έργο της Δικαστικής εξουσίας». Το υπόμνημα του δικηγόρου εστιάζει στην ψήφιση του νόμου αυτού, αναδεικνύοντας το γεγονός της παραβίασης της συνταγματικής επιταγής διάκρισης των λειτουργιών. Η κίνηση αυτή ήταν καίριας σημασίας και καθόρισε την εξέλιξη.  Έτσι και ο 2ος νόμος χαρακτηρίστηκε «αντισυνταγματικός λόγω μεθοδεύσεως». Έτσι σήμερα, 11 χρόνια μετά, κανένας από τους δύο νόμους δεν είναι σε ισχύ, αφού το ΣτΕ με απόφασή του στις 12 Ιουνίου 2008 έκρινε και τους δύο αντισυνταγματικούς. Το πρόσφατο νομοσχέδιο για το ρυθμιστικό σχέδιο Αθήνας-Αττικής προβλέπει και την τυπική κατάργηση των δύο αντισυνταγματικών νόμων.

Αυτή τη στιγμή το άλσος της Νέας Φιλαδέλφειας υπάρχει. Η κατάστασή του δεν είναι η καλύτερη δυνατή, όπως εύκολα μπορεί να διαπιστώσει κανείς, ειδικός ή μη. Υπάρχει όμως στο ακέραιο. Κι αυτό οφείλεται στην εγρήγορση και στην έγκαιρη παρέμβαση των απλών ανθρώπων, που με τα μέσα που κάθε φορά διέθεταν αντιστέκονταν και το προστάτευαν, από όσους ήθελαν να το καταστρέψουν προκειμένου να εξυπηρετήσουν τα δικά τους, κυρίως οικονομικά συμφέροντα.

πι & φι

Πρωτοδημοσιεύτηκε στο Χαμπέρι, φύλλο 7, Μάης 2014